Oturma (Sükna) Hakkı Nedir

Oturma (Sükna) Hakkı Nedir, bir kişinin bir mülkün tamamında veya bir kısmı üzerinde oturma veya yaşama gibi şekillerde konut olarak yararlanma hakkıdır. Bu nedenle, oturma (sükna) hakkı, bir kişinin bir mülk üzerinde belirli bir süre boyunca oturma veya yaşama hakkıdır. Oturma hakkı intifa hakkının bir türü olarak kabul edilen sınırlı ayni haktır. Oturma hakkı yalnızca oturmaya elverişli taşınmazlar üzerinde kurulabiir.

Oturma (Sükna) Hakkı Hukuki Statüsü

TMK.m.823’e göre:” Oturma hakkı, bir binadan veya onun bir bölümünden konut olarak yararlanma yetkisi verir. Oturma hakkı, başkasına devredilemez ve mirasçılara geçmez. Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, intifa hakkına ilişkin hükümler oturma hakkına da uygulanır.”

Oturma Hakkının Kapsamı

Oturma hakkının kapsamı, genel olarak hak sahibinin kişisel ihtiyaçlarına göre belirlenir. Oturma hakkı sahibi, hakkın şahsına özgülendiği açıkça belirtilmedikçe, bina veya onun bir bölümünde ailesi ve ev halkı ile birlikte oturabilir. Binanın bir bölümü üzerinde oturma hakkına sahip olan kimse, ortaklaşa kullanmaya özgülenen yerlerden de yararlanabilir.

Oturma Hakkında Giderler

Oturma hakkı, binanın veya bir bölümünün tamamından yararlanma yetkisi veriyorsa; bina veya bölümün muhafazası ve olağan bakımı için gerekli onarım ve yenileme giderleri, oturma hakkı sahibine aittir. Oturma hakkı sahibi bina veya onun bir bölümünü malik ile birlikte kullanıyorsa, bakım ve onarım giderleri malike ait olur.

Oturma Hakkı Hangi Hallerde Kurulur

1.Sözleşmeyle kurulması

2.Tek taraflı hukuki işlemle kurulması

3.Mahkeme kararıyla kurulması

 

Oturma Hakkı Yükümlülükleri

Malik oturma hakkını bedelli veya bedelsiz bir şekilde tesis edebilir. Oturma hakkı başkasına devredilemez veya başkasından devir yoluyla kazanılamaz. Oturma hakkı, miras yoluyla da iktisap edilemez. Oturma hakkı sahibi, taşınmazdaki ortak kurallara uymak zorundadır. Oturma hakkı sahibi de, binanın bakımındaki eksikliklerden doğan zararlardan, malikle birlikte müteselsilen sorumludurlar

Eşin Ölümü Halinde Katılma Alacağı veya Mirasçılık Nedeniyle Oturma Hakkı

Aile Hukukundan Doğan Oturma Hakkı:

Sağ kalan eş, eski yaşantısını devam ettirebilmesi için, ölen eşine ait olup birlikte yaşadıkları konut üzerinde kendisine katılma alacağına mahsup edilmek, yetmez ise bedel eklenmek suretiyle intifa veya oturma hakkı tanınmasını isteyebilir; mal rejimi sözleşmesiyle kabul edilen başka düzenlemeler saklıdır. Sağ kalan eş, aynı koşullar altında ev eşyası üzerinde kendisine mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir. Haklı sebeplerin varlığı hâlinde, sağ kalan eşin veya ölen eşin yasal mirasçılarının istemiyle intifa veya oturma hakkı yerine, konut üzerinde mülkiyet hakkı tanınabilir. Sağ kalan eş, mirasbırakanın bir meslek veya sanat icra ettiği ve altsoyundan birinin aynı meslek veya sanatı icra etmesi için gerekli olan bölümlerde bu hakları kullanamaz. Tarımsal taşınmazlara ilişkin miras hukuku hükümleri saklıdır.

Miras Hukukundan Doğan Oturma Hakkı

Eşlerden birinin ölümü hâlinde tereke malları arasında ev eşyası veya eşlerin birlikte yaşadıkları konut varsa; sağ kalan eş, bunlar üzerinde kendisine miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınmasını isteyebilir. Haklı sebeplerin varlığı hâlinde, sağ kalan eşin veya mirasbırakanın diğer yasal mirasçılarından birinin istemi üzerine, mülkiyet yerine intifa veya oturma hakkı tanınmasına da karar verilebilir. Mirasbırakanın bir meslek veya sanat icra ettiği ve altsoyundan birinin aynı meslek ve sanatı icra etmesi için gerekli olan bölümlerde, sağ kalan eş bu hakları kullanamaz. Tarımsal taşınmazlara ilişkin miras hukuku hükümleri saklıdır.

 

Oturma Hakkının Sona Ermesi

İntifa hakkı, konusunun tamamen yok olması ve taşınmazlarda tescilin terkini; yasal intifa hakkı, sebebinin ortadan kalkması ile sona erer. Sürenin dolması veya hak sahibinin vazgeçmesi ya da ölümü gibi diğer sona erme sebepleri, taşınmazlarda malike terkini isteme yetkisi verir.

 

Oturma Hakkının Süresi

İntifa hakkı, gerçek kişilerde hak sahibinin ölümü; tüzel kişilerde kararlaştırılan sürenin dolması, süre kararlaştırılmamışsa kişiliğin ortadan kalkmasıyla sona erer. Tüzel kişilerin intifa hakkı, en çok yüz yıl devam edebilir.

Afyon avukat büroları arasında bulunan Çankaya&Kurt Hukuk Bürosu Oturma (Sükna) Hakkı Nedir alanında da hizmet vermektedir. İletişim:

www.instagram.com/cankayakurthukuk

www.facebook.com/cankayakurthukuk